بررسی برخی خصوصیات خاک و مشخصات کمّی کُنار (Ziziphus spina- christi L. Desf) در رویشگاه‌های طبیعی جنوب‌غربی ایران، مطالعۀ موردی: استان‌های خوزستان و بوشهر

به‌منظور بررسی برخی خصوصیات کمّی کنار و ویژگی‌های فیزیکی- شیمیایی خاک در توده‌های جنگلی طبیعی آن، نخست 10 تودۀ طبیعی از این گونه که از نظر اقلیمی و فرم زمین وضعیت نسبتاً مشابهی داشتند انتخاب شد. سپس ارتفاع از سطح دریا، قطر یقۀ قطورترین جست و ارتفاع کل کنار در قطعات نمونۀ ده‌آری و بررسی تجدید حیات دانه‌زاد این گونه در ریزقاب‌های یک‌آری دایره‌ای صورت گرفت. در هر قطعه نمونه، به‌منظور بررسی خصوصیات فیزیکی- شیمیایی خاک، نمونه‌برداری خاک از سه عمق 0- 30، 31- 50 و 51- 70 سانتی‌متری انجام گرفت. برای مقایسۀ مشخصات کمّی از آزمون‌های t-student، تجزیۀ واریانس یکطرفه و دانکن و به‌منظور بررسی ویژگی‌های خاک از آنالیز خوشه‌ای و تجزیۀ مؤلفه‌های اصلی (PCA) استفاده شد. نتایج نشان داد که ارتفاع از سطح دریا تأثیر معنی‌داری بر قطر و ارتفاع کنار ندارد. ارتفاع کل درختان کنار در رویشگاه‌های مختلف نیز فاقد اختلاف معنی‌دار بود. همچنین هرچند 60 درصد رویشگاه‌های کنار مورد بررسی در هر سه عمق خاک، تنها با درصد شن همبستگی داشتند، کمترین قطر یقه نیز در همین رویشگاه‌ها مشاهده شد. کنار در رویشگاه‌هایی که در لایه‌های سطحی با نیتروژن، کربن آلی و هدایت الکتریکی و در عمق با سیلت و رس همبستگی داشتند، از بیشترین قطر یقه برخوردار بود. بنابراین توصیه می‌شود به‌منظور افزایش موفقیت در استقرار کنار، چنین رویشگاه‌هایی برای جنگلکاری برگزیده شوند.